Nhớ về Hà Tĩnh là nhớ về kẹo cu đơ. Nhấm nháp miếng kẹo cu đơ cùng tách chè xanh, đây dường như là nét văn hoá khó phai của người dân xứ Hà Tĩnh. Vậy hương vị của kẹo cu đơ thế nào mà lại nức tiếng vùng đất này đến thế?
Hương vị ngọt thanh của từng miếng kẹo cu đơ
Món kẹo cu đơ được chế biến từ mật mía, đậu phộng rang và gừng. Bánh có hình tròn, kẹp giữa là hai chiếc bánh đa mè thơm ngon, giòn. Kẹo cu đơ có kích thước to, tràn đầy mật mía. Cắn một miếng, vị ngọt mềm của mật hoà cùng vị bùi của đậu phộng và độ giòn của vỏ kẹo kết hợp hoàn hảo.
Kẹo cu đơ – Đặc sản Hà Tĩnh có bắt nguồn như thế nào?
Nhiều người không khỏi thấy lạ với cái tên kẹo cu đơ. Đây là cái tên độc đáo, bắt nguồn từ giai thoại về ông Hai, người dân tại Hương Sơn, Hà Tĩnh. Là người dân nghèo, ông không có tiền mua sính lễ cho con trai hỏi vợ. “Cái khó ló cái khôn”, ông bèn lấy mật mía trộn cùng đậu phộng để kinh doanh.
Người người yêu thích, gọi tên của loại kẹo này là kẹo “cu Hai”. Thời bấy giờ, thực dân Pháp đô hộ nước ta. Trường Thiếu sinh quân cách nhà ông Hai 2km thường có học sinh tới ăn kẹo sau giờ học. Theo tiếng pháp, kẹo lạc có nghĩa là “Deux”, vì vậy, từ kẹo “cu Hai”, người ta quen gọi là kẹo cu Deux, hay lâu dần là kẹo cu đơ.
Cách làm ra món kẹo cu đơ thơm ngon nức tiếng
Để làm ra được kẹo cu đơ, người làm phải chọn được nguyên liệu chuẩn vị. Đầu tiên là mật mía nguyên chất, ngọt, cùng vẻ óng ánh, như màu nắng. Hạt đậu phộng được chọn phải nhỏ và tròn hạt, không bị lép. Hạt lạc mà xấu hay mốc thì hỏng cả mẻ kẹo cu đơ. Bánh tráng kẹp giữa kẹo phải là loại dày, không bị lõm để khi nướng lên chín đều, giòn rụm. Gừng tươi cũng được chọn lựa thật kỹ lưỡng.
Tới công đoạn làm kẹo, mật mía phải được đun thật sôi. Sau đó thêm gừng và lạc rồi khuấy đều, nhưng không được để lạc trôi xuống dưới nồi. Người làm phải khuấy đều tay để không bị cháy, tới khi cảm thấy hương thơm ngọt ngào thì có thể múc thử chút mật chấm vào nước lạnh. Lúc này, nếu mật không tan thì là đã chín.
Sau đó, người ta đổ hỗn hợp kẹo lên bánh đa kín hết hai mặt. Người đổ cần khéo léo để bánh tráng không bị vỡ mà vẫn nguyên vẹn. Tới khi nguội, đem đóng vào túi nilon và đem bán.
Thưởng thức món gì kèm kẹo cu đơ?
Chè xanh thêm chút gừng cay – Cu đơ hà tĩnh làm say lòng người, đó là câu thơ quen thuộc của người dân Hà Tĩnh. Với vị ngọt của mật, vị cay cay của gừng, vị bùi của lạc, người ta tìm đến thức vị đăng đắng, chan chát của trà. Cái ấm nóng của trà kết hợp với vị kẹo lan toả trong miệng, tạo nên thức vị đặc biệt tới xiêu lòng người.
Tìm mua bánh cu đơ ở đâu thì chuẩn vị?
Ngày nay, có rất nhiều nơi bán đặc sản Hà Tĩnh – kẹo cu đơ. Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng bán kẹo cu đơ ngon chuẩn vị, nức tiếng Hà Tĩnh. Hãy để Đặc Sản Quê Tui giới thiệu tới bạn vài thương hiệu kẹo cu đơ ngon nhất tại mảnh đất này:
- Kẹo cu đơ ông bà Thư Viện: Kẹo cu đơ của ông bà Thư Viện là thương hiệu lâu năm, có từ hơn 30 năm. Chất lượng kẹo luôn được bảo chứng với hương vị thơm ngon, hấp dẫn. Nhiều năm như vậy, kẹo cu đơ thương hiệu ông bà vẫn được nhiều du khách lựa chọn, xếp hàng mua.
Địa chỉ: Số 481 Hà Huy Tập, TP. Hà Tĩnh, T. Hà Tĩnh
- Kẹo cu đơ Thành Đạt: Thương hiệu này đã có mặt hơn 50 năm tại mảnh đất Hà Tĩnh. Kẹo được đảm bảo nguyên liệu rõ ràng. Khi mua, quý khách còn được gói kẹo cu đơ tỉ mỉ trong hộp giấy, rất thích hợp để làm quà tặng. Tính đến nay, thương hiệu này đã có 3 cơ sở.
Địa chỉ: Ngã ba đường tránh (Đối diện cây xăng cẩm vịnh)
- Kẹo cu đơ Thanh “Gù”: Kẹo cu đơ Thanh “Gù” cũng là cái tên quá phổ biến tại xứ Hà Tĩnh. Hơn 30 năm trong nghề làm kẹo cu đơ, với cái tâm nhiệt huyết chọn lựa kỹ lưỡng từng nguyên liệu: mật mía, lạc và bánh tráng. Kẹo cu đơ Thanh “Gù” được coi là linh hồn của Hà Tĩnh.
Địa chỉ: 222 Nguyễn Công Trứ, TP. Hà Tĩnh
- Kẹo cu đơ cầu Phú: Đây được coi là “làng cu đơ” với khoảng 154 lò nấu kẹo. Nơi đây rộn ràng nhất là buổi sáng, khi tấp nập người đến mua kẹo từ Bắc vào Nam.
Mỗi năm, mỗi mùa qua đi kẹo cu đơ – đặc sản Hà Tĩnh vẫn luôn là thức quà khiến người xa quê không khỏi nhớ về. Thưởng thức miếng kẹo cu đơ, nhấm nháp chút vị chè xanh, những hương vị hòa quyện vào nhau tạo nên hơi thở của quê hương, của mảnh đất Hà Tĩnh.
