Hương Sơn là huyện miền núi với núi non trùng điệp, cùng dòng sông Ngàn Phố hiền hoà. Nơi đây có nhiều sản vật quý, trong đó có cam bù Hương Sơn, một món đặc sản Hà Tĩnh nức tiếng, là món không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên mỗi dịp Tết đến xuân về.
Bắt nguồn của cam bù Hương Sơn
Đặc sản Hà Tĩnh được xuất hiện lần đầu vào năm 1972, do hợp tác xã Thạch Sơn trồng tại vùng núi Kim Nhan, Hà Tĩnh. Mỗi vụ trồng cam bù kéo dài 12 tháng, vào cuối tháng 11 âm lịch mỗi năm người dân nô nức, rộn ràng đón sắc vàng trên khắp đất Hương Sơn.
Các xã xã Sơn Trường, Sơn Hàm, Sơn Mai, Kim Hoa, Sơn Lâm.. là nơi trồng cam bù nhiều nhất. Người ta thường thu hoạch cam vào tháng 12 âm lịch tới sau tết nguyên đán. Cam bù Hương Sơn được thu hoạch để nguyên cuống và lá, phải dùng tay đỡ dưới quả và cắt tỉa tỉ mỉ, chi tiết.
Hương vị ngọt ngào của cam bù Hương Sơn say lòng người
Nhìn bề ngoài, cam bù Hương Sơn trông khá giống với cam canh. Đều có vỏ màu cam, vỏ dày và nhẵn, múi cam mọng nước. Tuy nhiên, điểm khác biệt của cam bù Hương Sơn là kích thước to nặng khoảng 200 – 300g/quả. Thậm chí một số quả cam bù Hương Sơn còn nặng đến 500g.
Cam bù không có vị ngọt ngào ngay từ lần đầu nếm thử, nhưng chẳng ai mà không quên được hương vị của nó. Bóc từng múi cam bù Hương Sơn, thấy được hương vị thanh mát, thơm dịu trong từng trái cam. Thậm chí khi bóc còn phải cẩn thận vì sợ ảnh hưởng tới múi cam và hương vị ngon ngọt của nó.
Từng múi cam bù Hương Sơn có vị chua chua ngọt ngọt, xen lẫn hương thơm đặc trưng mang vị núi rừng của đặc sản Hà Tĩnh này.
Người dân còn thường thưởng thức món đặc sản Hà Tĩnh này cùng với muối trắng hoặc muối tôm chua cay. Nhiều khi người Hà Tĩnh còn ăn kèm với ruốc biển, đậm đà, với vị mặn và vị chua ngọt hoà quyện khó cưỡng.
Giá trị dinh dưỡng của cam bù Hương Sơn
Không chỉ có hương vị ngon ngọt dịu thơm, cam bù Hương Sơn còn có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho người sử dụng. Dân gian ta thường sử dụng cam bù để chữa các bệnh cảm cúm, giống như thuốc kháng sinh “trời cho”. Người nào bị cảm, đang sổ mũi chỉ cần nghe mùi cam bù là lập tức khoẻ ngay.
Trong từng múi cam bù Hương Sơn còn chứa nhiều dưỡng chất như vitamin hay khoáng chất. Vì vậy đặc sản Hà Tĩnh này cực tốt cho da, giải độc và sáng mắt tốt. Ăn cam bù mỗi ngày còn giúp giảm mỡ máu, thanh lọc cơ thể và đặc biệt tốt cho người ăn kiêng, đang muốn giảm cân trong việc thay thế đường nạp vào cơ thể. Ngoài ra, cam bù Hương Sơn cũng là món hỗ trợ chữa các bệnh như: cảm cúm, đường ruột, viêm phế quản, tim mạch…
Lưu ý chọn cam bù Hương Sơn chuẩn nhất
Có nhiều người vẫn nhầm lẫn đặc sản Hà Tĩnh cam bù Hương Sơn với các loại cam khác. Hãy để Đặc Sản Quê Tui lưu ý với các bạn một vài điều khi lựa chọn cam bù:
- Mỗi quả cam bù Hương Sơn phải nặng từ khoảng 300g, quả không quá tròn mà thường dẹt.
- Vỏ của từng trái cam bù dày, với màu cam vàng đẹp mắt. Nếu mua phải quả có vỏ xanh thì chờ vài ngày để chúng chín, ngát hương.
- Khi tách vỏ cam bù Hương Sơn khi chín, từng múi xốp và bóc dễ dàng.
- Không nên mua các quả cam bù Hương Sơn khô, cầm lỏng tay.
Cam bù Hương Sơn đầu mùa thường được bán với giá 15.000 – 30.000 đồng/kg. Giá thu mua cam bù Hương Sơn tại vườn thường khoảng 30.000 – 60.000 đồng/kg. Ghé thăm Hương Sơn những ngày cuối đông đầu xuân, du khách sẽ thấy dọc quốc lộ 8A màu vàng ươm đặc trưng của từng trái cam bù Hương Sơn. Bạn cũng có thể tìm mua cam bù tại khắp quanh chợ Phố đến chợ Rạp, vào chợ Nầm, xuôi vào chợ Đình, nơi thương lái tấp nập ngày đêm.
Về Hà Tĩnh những ngày xuân, du khách nhớ mua đặc sản Hà Tĩnh- cam bù Hương Sơn như thức quà biếu cho gia đình và người thân hay thức quả trên mâm mỗi dịp Tết về. Chắc chắn hương vị cam bù trong những câu ca; “Về nghe em, về say câu ví quê nhà/Say hương bưởi thơm cam bù trái ngọt” sẽ còn lan mãi, như lời nhắc những người con Hà Tĩnh và lời mời du khách ghé chốn đây thưởng thức cam bù Hương Sơn.
